Trò chơi dân gian xỉa cá mè có lẽ là không còn xa lạ với mọi người. Tuy nhiên, ở xã hội hiện đại ngày nay, chúng ta dần lãng quên đi nó mà không biết rằng trò chơi này nếu được chơi đúng cách sẽ bổ trợ nhiều cho quá trình phát triển của trẻ. Dưới đây, là phương thức chơi xỉa cá mè dành cho các bé ở độ tuổi mầm non.
Xỉa cá mè là hoạt động ngoại khóa, bổ trợ và rèn luyện thêm những kỹ năng cơ bản cho các bé.
Nội dung trong bài này
1. Nguồn gốc của trò chơi
Không ai biết được nguồn gốc cũng như thời gian ra đời của trò chơi này, chỉ biết trẻ con đất Việt từ khi còn nhỏ ai cũng từng được chơi trò chơi này. Trò chơi xỉa cá mè tồn tại và phát triển dọc theo chiều dài lịch sử của đất nước. Và khi bạn đặt chân đến bất kỳ vùng đất nào trên Việt Nam, từ Nam ra Bắc, từ miền xuôi lên miền ngược thì đều có cơ hội nhìn thấy các bạn nhỏ chơi trò chơi này.
2. Lứa tuổi phù hợp với trò chơi
Trò chơi xỉa cá mè là một trò chơi dành cho mọi lứa tuổi. Các bé vào độ tuổi lên 5-6 sẽ được học chơi trò chơi này.
3. Số lượng người chơi xỉa cá mè
Xỉa cá mè là một trò chơi dành cho tập thể, do vậy không giới hạn số lượng người tham gia vào trò chơi. Càng nhiều người chơi thì trò chơi càng trở nên sôi động và hấp dẫn.
4. Nên chọn không gian cho trò chơi xỉa cá mè ở đâu?
Xỉa cá mè được xem là một trò chơi chủ yếu hướng tới các hoạt động thể chất. Do vậy, một không gian rộng rãi, thoải mái và sạch sẽ là sự lựa chọn hàng đầu. Một số gợi ý cho các bạn khi muốn tìm hiểu địa điểm chơi cho bé như công viên, bãi đất trống, sân chơi ở trường,…
5. Hướng dẫn chơi trò chơi xỉa cá mè
Trò chơi xỉa cá mè là trò chơi không đơn giản, đòi hỏi người chơi cần nhiều kỹ năng và am hiểu luật chơi. Dưới đây, chúng tôi sẽ mang đến những thông tin cụ thể nhất xoay quanh trò chơi này.
Chuẩn bị:
- Tập hợp các bạn nhỏ lại và cho các bạn ấy đứng thành một vòng tròn, mặt hướng vào phía đồng tâm, hai bà tay xòe ra trước. Mỗi bé cách nhau một khoảng sao cho người bên trong có thể chui ra và ngược lại.
- Trong cuộc chơi, người quản trò sẽ sử dụng bài đồng giao sau:
“Xỉa cá mè
Đè cá chép
Chân nào đẹp
Đi buôn men
Chân nào đen
Ở nhà làm chó làm mèo”
Luật chơi:
- Người mua MEN sẽ tìm cách đột nhập vào vòng tròn và bắt CHÓ, MÈO.
- Nếu sau 5-10 phút, người mua MEN không thực hiện được thì sẽ bị thua và phạt nhảy 1 vòng lò cò.
- Nếu người mua MEN vào được thì người 2 bên để người mua MEN vào được sẽ bị phạt nhảy lò cò.
- Sau đó trò chơi sẽ được tiếp tục lại từ đầu.
Cách chơi:
Người điều khiển đến trước một người bất kỳ, lấy điểm xuất phát từ một bàn tay người đó đọc bài đồng dao này:
“Xỉa cá mè
Đè cá chép
Chân nào đẹp
Đi buôn men
Chân nào đen
Ở nhà làm chó làm mèo.”
Cứ đọc một từ là đập nhẹ một cái vào 1 tay đang xoè ra theo thứ tự vòng tròn (ngược hay xuôi tùy ý). Khi đến từ MEN rơi trúng tay người nào, người đó phải ra ngoài vòng tròn làm người buôn MEN. Tiếp tục tay ai bị từ CHÓ và từ MÈO rơi trúng thì phải vào trong vòng tròn làm CHÓ và MÈO.
Bây giờ thì mọi người đứng rộng ra chừa khoảng cách một người đi lọt, rồi ngồi xuống và nắm tay nhau.
Người đi buôn men đi ngoài vòng tròn hỏi to:
– Ai mua men không?
Mọi người cùng hô to:
– Có!
Tức thì người mua men phải nhanh chóng cố tìm cách đột nhập vào nhà bằng cách tìm được chỗ hàng rào bị mở, tức là chỗ những người không nắm tay nhau, còn nếu hàng rào vẫn đóng mà vẫn cố tình vào là phạm luật sẽ bị phạt.
Tuy nhiên, nếu mọi người cứ nắm tay nhau thì vẫn đúng luật, nhưng như thế sẽ chẳng có gì hứng thú cả, vì vậy để trò chơi thêm phần sôi động, những người nắm tay nhau sẽ nhử người mua men bằng cách hễ thấy người mua men ở xa hay vừa đi qua khỏi thì buông tay ra.
Ngược lại, người mua men cũng phải giả vờ không để ý rồi quan sát nhanh chỗ nào sơ hở để bất ngờ đột nhập vào.
Trong khi đó, người làm chó, mèo thì phải bắt chước tiếng chó sủa : “Gâu! Gâu!” và tiếng mèo kêu: “Meo! Meo!” để không khí thêm phần sôi nổi, hào hứng!
Thời gian trong phạm vi 5- 10 phút nếu người mua men không bắt được chó, mèo thì sẽ bị phạt phải lò cò 1 vòng.
Ngược lại, nếu người mua men vào được thì hai người hai bên chỗ để người mua men xâm nhập sẽ bị phạt lò cò 1 vòng.
Các bé cần nhanh nhẹn, tập trung khi chơi trò chơi này
6. Lợi ích khi trẻ tham gia trò chơi
- Trò chơi xỉa cá mè giúp các bé rèn luyện được tính nhanh nhẹn, linh hoạt trước các tình huống. Bên cạnh đó, trò chơi cũng là cách giúp các bé rèn luyện tinh thần đoàn kết.
- Mang lại những giây phút vui vẻ, thoải mái cho các bé sau thời gian học tập mệt mỏi
7. Lưu ý khi tham gia trò chơi
- Tránh tổ chức chơi trò chơi ở những nơi công cộng hay đông người sinh hoạt để không gây ảnh hưởng đến người khác.
- Người quản trò cần khéo léo điều khiển để tránh xảy ra mâu thuẫn giữa các bé.
Trên đây là những thông tin chi tiết về cách tổ chức trò chơi xỉa cá mè dành cho các bé. Với trò chơi xỉa cá mè, các bé có thêm hoạt động ngoại khóa, bổ trợ và rèn luyện thêm những kỹ năng cơ bản cho các bé như chúng tôi nêu ở trên. Bố mẹ, thầy cô nên tham gia cùng để bé có thể phát triển toàn diện hơn các kỹ năng đó.
Để đa dạng trò chơi cho bé, bạn có thể tham khảo thêm:
