Không chỉ là kỹ thuật tổ chức trận đấu hiệu quả, Tiki taka còn tạo nên một đế chế Barcelona thành công rực rỡ của riêng mình. Vậy Tiki taka là gì? câu trả lời sẽ được bật mí qua bài viết dưới đây mời bạn đọc theo dõi.
Nội dung trong bài này
Tiki taka là gì?
Tiqui-Taca (tiếng Tây Ban Nha, phiên âm: Ti-ki Ta-ca) hoặc Tiki-taca là một khái niệm trong môn bóng đá. Đây là một loại hình chiến thuật thi đấu trên sân và cũng được xem là một trường phái bóng đá riêng với đặc trưng là lối chơi ưu tiên việc kiểm soát bóng và chuyền ngắn, kết hợp với di chuyển. Đội bóng thành công với trường phái này là FC Barcelona (đến từ xứ Catalonia, Tây Ban Nha) và Đội tuyển Tây Ban Nha.
Nguồn gốc của chiến thuật Tiki taka
Người khai sinh ra lối đá tiki taka chính là HLV Luis Aragones. Khoảng thời gian cầm quân ở đội tuyển Tây Ban Nha đầu những năm 2004, Aragones đã cho ra đời tiki-taka. Quá trình tiki taka hóa được diễn ra mạnh mẽ sau khi bị loại ở World Cup 2006. Đỉnh cao thành công của trường phái tiki taka chính là chức vô địch Euro 2008 của Tây Ban Nha.
Nhiều người cho rằng tiki taka những năm 1988 là biến thể của triết lý bóng đá tổng lực mà người khai sinh là Johan Cruyff. Huyền thoại bóng đá người Hà Lan bắt đầu chuyển sang công tác huấn luyện tại Barcelona từ năm 1988.
Tại đây ông đã tổng hòa triết lý bóng đá tổng lực cùng thứ bóng đá của người Tây Ban Nha tiki taka tạo nên một gã khổng lồ xứ Catalan hoàn toàn khác. Trường phái tiki taka sau này tiếp tục được HLV Pep Guardiola phát triển tạo nên thời thời đại hoàng kim ở Barcelona những năm 2008-2012.
Các chiến thuật trong Tiki taka
Chuyền và chạy
Ngay ở cái tên “Tiki taka” cũng khiến chúng ta liên tưởng đến sự linh hoạt và di chuyển liên tục. Trong “đế chế” Tiki taka các cầu thủ giống như những người công nhân tuân theo quy tắc chung của đế chế.
Họ phải di chuyển linh hoạt và liên tục, di chuyển kể cả khi không bóng lẫn có bóng. Đặc biệt sự di chuyển này rất ngốn thể lực và phải đòi hỏi một nền tảng thể lực cực tốt.
Trong một trận siêu kinh điển với Real Madrid hồi mùa giải 2016/2017. Ước tính toàn bộ 11 cầu thủ có mặt trên sân ngày hôm đó đã làm việc hết công suất với tổng quãng đường di chuyển trên sân là 106.45km, nhiều hơn Real Madrid 7km với tổng khoảng quãng đường chạy là 98.75 km. Trong đó một cầu thủ của Barcelona là S.Roberto chạy nhiều nhất với 12 km trong 90 phút thi đấu.
Với tần suất di chuyển trên có thể khẳng định rằng với một “đế chế” như Tiki-taka thì không có chỗ cho những cầu thủ lười biếng và không biết vượt qua giới hạn của bản thân.
Việc chạy đã không dễ dàng, tiki-taka còn đòi hỏi đội bóng sử dụng nó phải chuyền bóng liên tục, đặc biệt là trong cự ly ngắn. Các cầu thủ phải có khả năng chuyền bóng có tỷ lệ chuyền bóng chính xác lên đến 70% mới đạt yêu cầu.
Những lý do trên có thể giải thích vì sao mà Tiki taka với đại biểu ưu tú là Barcelona trong giai đoạn đỉnh cao của mình luôn là một trong các đội bóng ghi được nhiều bàn thắng nhất tại các giải đấu mình tham dự, trở thành đội bóng có hiệu suất tấn công tốt nhất Châu Âu.
Quy luật 6 giây
Đối với lối đá Tiki taka, có một quy luật bắt buộc phải sử dụng, đó là quy luật 6 giây. Quy luật này có nghĩa là nếu để mất bóng, thì các cầu thủ bắt buộc phải giành lại bóng trong vòng 6 giây.
Nếu không thể lấy lại bóng trong khoảng thời gian này thì toàn đội phải tổ chức lại đội hình kèm người 1-1 và sử dụng tốc độ pressing cao. Đội bóng nào tuân thủ được quy luật này sẽ chiếm được tỉ lệ kiểm soát bóng cao trong suốt trận đấu.
Tiki taka xây dựng nên một hệ tư tưởng kiểm soát và tấn công, đối với đế chế Barcelona, họ chỉ dành 10% cho phòng ngự, còn lại là tấn công. Họ cho rằng tấn công chính là phương pháp phòng ngự tốt nhất.
Việc kiểm soát bóng nhiều mặc dù đem lại thế chủ động và khả năng chiến thắng cao nhưng cũng có một điểm yếu khá lớn đó là bị động trong việc chống phản công. Do đó mà tính đến thời điểm hiện tại thì Tiki taka đã thoái trào và không còn ở thời kỳ đỉnh cao.
Bố trí đội hình chiến thuật Tiki taka
Nhắc đến CLB Barca thì không ai không nghĩ đến chiến thuật Tiki Taka. Sơ đồ chiến thuật này là 4-3-3, tùy trường hợp có thể biến thể thành 4-1-2-3 hay 3-4-3. Lối đá này đòi hỏi tấn công nhanh và vẫn phải phòng ngự tốt.
Các cầu thủ trong chiến thuật phải có kỹ thuật tốt, chuyền và chạy bóng nhẹ nhàng, dứt khoát. Lối chơi này đòi hỏi cầu thủ phải di chuyển nhiều nên tốn rất nhiều thể lực. Với chiến thuật Barca đã giúp đội bóng này giành được nhiều danh hiệu ở nhiều giải đấu.
Những yếu tố giúp Barcelona thành công với Tiki taka
Như đã đề cập ở phần trên, Barcelona chính là tượng đài tiêu biểu thành công rực rỡ với Tiki taka, đặc biệt là dưới thời huấn luyện viên Pep Guardiola. Yếu tố đầu tiên phải nhắc tới trong thành công của đội bóng này không thể không kể tới vị chiến lược gia tài ba này. Ông đã biết cách sắp xếp, sử dụng con người vào từng vị trí phù hợp, phát huy tối đa khả năng của cá nhân và gắn kết được sức mạnh của tập thể.
Yếu tố tiếp theo đó là sự tỏa sáng của các cá nhân. Đương nhiên, bất cứ con đường vinh quang nào cũng không thể thiếu dấu giày của những ngôi sao. Và một trong những ngôi sao sáng nhất chính là Lionel Messi với cái chân trái rất quái của mình. Ngoài ra còn có cặp tiền vệ Xavi – Iniesta làm chủ tuyến giữa với những đường chuyền mềm mại, chính xác.
Mời bạn tìm hiểu thêm một số thuật ngữ khác trong bóng đá:
